Ciekawostki o wilkach

Brak wilka prowadzi do negatywnych w skutkach zmian środowiskowych

Usunięcie ze środowiska głównego drapieżnika prowadzi do dramatycznych zmian. Zaobserwowano to m.in. w Parku Narodowym Yellowstone położonym w Stanach Zjednoczonych. 
Wilki zostały wytępione przez ludzi i na terenie Parku nie było ich przez 70 lat. Wilk, który był w tym rejonie głównym drapieżnikiem, ograniczał liczebność roślinożerców i mniejszych drapieżników. 
Brak wilków spowodował poważne zmiany w gospodarce wodnej Parku Yellowstone, gdyż pozbawione naturalnej kontroli łosie zdewastowały populacje rosnących nad strumieniami wierzb. To z kolei pozbawiło żyjące w nich bobry pożywienia i budulca. Zwierzęta, które dzięki swoim tamom przez tysiące lat modyfikowały strumienie, nagle zniknęły, co pociągnęło za sobą opłakane w skutkach zmiany. Zniknęły rozlewiska powstające wskutek działalności bobrów, obniżył się poziom wody, co odbiło się na pozostałych wierzbach. Ponadto bez bobrów i ich tam wiele strumieni zaczęło płynąć szybciej, wyżłobiły głębsze koryta i przestały wylewać, co miało niekorzystny wpływ na rośliny zależne od wylewów. 
Wytępienie wilków doprowadziło, jak widzimy, do gwałtownych zmian w ekosystemach nadbrzeżnych. Zostały one zdominowane przez roślinożerców, którzy przetrzebili populacje wierzb i spowodowali, że rośliny te są niższe, zniknęły bobry i zaszedł cały szereg niekorzystnych zmian.

Coś na kształt wilka.

Ludzie zafascynowani wilczą naturą próbowali stworzyć rasę psów, która będzie miała cechy tego gatunku. Krzyżowanie psów z wilkami jest bardzo łatwe, ponieważ genotyp obu tych gatunków jest bardzo podobny. 

Należą one bowiem do prarodziny biologicznej psowatych. Rasa psów stworzona przez ludzi na podobieństwo wilków, okazała się niezbyt udanym pomysłem. Człowiek chciał bowiem uzyskać zwierzę, które będzie posłuszne i ułożone jak domowy pies, a jednocześnie wolne, piękne, silne i niezależne jak wilk. Psy rasy wilczak okazały się bardzo agresywne i nieskore do współpracy z człowiekiem. Rodzinę ludzką traktowały jak wilcze stado i próbowały nawet atakować słabszych jej członków. Psy te próbowano wykorzystać do celów wojskowych. Okazało się jednak, że podobnie jak wilki, bardzo się przywiązują do swoich właścicieli. Psy te praktycznie nie tolerowały żadnych zmian personalnych i przy każdej zmianie ćwiczących z nimi ludzi, trzeba było uczyć je wszystkiego od początku.

Wilki śledzą ludzkie spojrzenie.

Wilki potrafią podążać za spojrzeniem innych. U zwierząt społecznych to ważna umiejętność, ponieważ pozwala przewidzieć czyjś kolejny ruch, np. drapieżnika lub ofiary, a także śledzić ważne wydarzenia w stadzie. 
Wiele gatunków potrafi śledzić czyjeś spojrzenie w dal, jednak podążanie wzrokiem za kimś skanującym przeszkodę to trudniejsza sprawa. Dotąd sądzono, że potrafią to wyłącznie naczelne i krukowate. Jednak najnowsze badania naukowców dowodzą, że do zwierząt potrafiących śledzić czyjeś spojrzenie należą równierz wilki.

Wilki w literaturze, kulturze i piosence.

Wilki są zwierzętami, które od wieków budziły w ludziach bardzo silne i sprzeczne uczucia. Z jednej strony człowiek podziwiał je za piękno, odwagę, siłę, wytrwałość i dążenie do wolności, z drugiej strony, te same cechy budziły w nim strach i obawy. Dlatego też w wielu mitach i legendach różnych ludów wilk występuje naprzemiennie jako symbol zła, strachu, okrucieństwa i przemocy jak i zwierze dobre, życzliwe, opiekuńcze i mądre. Ludy tureckie i mongolskie szczyciły się tym, że pochodzą od szarego wilka. Ocalałego z najazdu Mongołów Turka, pod opiekę wzięła samica wilka, która to pokazała mu jak dojść do pięknej Kariny, która znajdowała się w górach. Z przyjaźni wilczycy i ocalałego Turka pojawił się na świecie nowy naród, który zajmuje obecne terytorium Turcji. Wilk znalazł też swoje miejsce w tradycyjnych legendach Chin. Zdaniem Chińczyków, słońce się czasami zaćmiewa, ponieważ połyka je ogromy wilk. W starożytnym Rzymie wierzono, że szczęście ma ten, komu udało się zobaczyć wilka, który kojarzył się z Marsem bogiem wojny. A zatem kto go ujrzał, ten mógł być pewny powodzenia w bojach. Jedno ze swoich największych zwycięstw nad wojskami Galów, Rzymianie w swoim mniemaniu przypisywali właśnie wilkowi. Zwierzę to Mars wysłał w kierunku nieprzyjacielskiej armii Galów. Jeden z najbardziej znanych mitów greckich opowiada o wilczycy, która wykarmiła założycieli Rzymu Romulusa i Remusa. Cechy wilka robiły na ludziach takie wrażenie, że wszystkie kultury ziem, na których żyło to zwierzę, włączyły jego postać do swoich wierzeń religijnych, symboli lub legend. Bardzo stare plemiona ubierały w wilcze skóry myśliwych i czarowników. Miało to zapewnić im najcenniejsze cechy tych wyjątkowych zwierząt. Zęby wilka zawieszone na szyi miały chronić ludzi od zła. Kultury chrześcijańskie nadały wilkowi obraz wyjątkowo negatywny. Zmienił go dopiero święty Franciszek, który kochał wszystko co żyje i wszystkie zwierzęta uważał za swoich braci. Wilk jawi się także negatywnie w przekazach i podaniach ludowych. W wilku mieszkańcy wsi i terenów położonych blisko lasów, uosabiali wszystkie swoje lęki związane z tym co nieznane. Bojąc się czegoś nieokreślonego co może czaić się w lesie, woleli bać się wilka, przynajmniej wiedzieli czego się boją. Skutkiem tego wiele miejsc i roślin niebezpiecznych skojarzono z wilkiem: wilczy jar, wilcze jagody itp. W krajach azjatyckich wilk jest postrzegany zupełnie inaczej. Jest on czymś pozytywnym i dlatego wiele azjatyckich ludów uważa go za swojego protoplastę. 

W kulturze europejskiej wilk przez długie lata straszył dzieci, spoglądając na nie groźnie z bajki o czerwonym kapturku i o siedmiu koźlątkach. Wilk stał się też bohaterem wielu przysłów. „Człowiek człowiekowi wilkiem” znaczy tyle, że człowiek jest wrogi i nieprzyjazny innym ludziom. „Nosił wilk razy kilka, ponieśli i wilka” oznacza mniej więcej tyle, że każdego w końcu spotka zasłużona kara za niecne czyny. „o wilku mowa, a wilk tu” to tyle samo co mówimy o kimś, a on tu jest i wszystko słyszy. Wilk znalazł swoje miejsce w kulturze masowej. Przez wiele lat zaśmiewaliśmy się oglądając na srebrnym ekranie radziecką bajkę pod tytułem „wilk i zając”. , w której wilk był nieporadną ciapą, obrywającą bez przerwy po uszach od sprytnego zająca. Najbardziej znaną balladą o wilkach jest ballada, a właściwie cykl ballad Jacka Kaczmarskiego pod tytułem „Obława”. Wilki są tu symbolem wolności i niezależności jednych ludzi, niszczonej przez innych. Sporo miejsca poświęciła wilkom w swojej najnowszej powieści, jedna z najbardziej poczytnych pisarek polskich Maria Nurowska. Jej najnowsza książka „Nakarmić wilki” opowiada historię pewnej kobiety, która obserwuje stado wilków i podziwia jego strukturę i obyczaje.